Kamuda Ek Gösterge Savaşları! Hangi Memurlar 3600 Ek Gösterge Bekliyor!

Kamuda Ek Gösterge Savaşları! Hangi Memurlar 3600 Ek Gösterge Bekliyor!
Ek gösterge savaşları nasıl bitecek? Geldiğimiz noktada ek gösterge konusunda memurlar ve diğer kamu görevlileri arasında büyük bir beklenti bulunmaktadır. Bir tarafta ek göstergeden yararlanamayan Yardımcı Hizmetler Sınıfı personeli ek gösterge hakkı isterken, diğer tarafta ille de 3600 isteyen çok geniş bir kesim bulunmakta. 3600 ve üzeri ek göstergeli personel de bu durumdan yararlanıp ek göstergelerini artırma peşinde.

Cumhurbaşkanımız 2018 yılında seçim beyannamesini açıkladığı toplantıda yaptığı konuşmada; öğretmen, polis, din görevlisi, hemşire ve diğer idarecilerin ek göstergelerinin 3600'e çıkarıldığını açıklamasıyla birlikte yaklaşık 4 yıldır memurların nur topu gibi bir ek gösterge gündemi ortaya çıktı. Öğretmenler için verilen söz 7354 sayılı Kanunla Ocak 2023 tarihinden geçeli olacak şekilde yerine geldi. 6. Dönem Toplu Sözleşme ile ek gösterge çalışmalarının 2022 yılında sonuçlandırılacağı taahhüt edildi ve ilk toplantı 16 Şubatta gerçekleştirildi.

Şimdi seçim vaadinde adı geçen memurlar dahil ek göstergeden yararlanan veya yararlanabilecek durumda olan tüm kamu görevlileri neredeyse ek göstergeyle yatıp kalkıyor.

Nedir bu ek gösterge ve ilk ortaya çıkışından bugüne nasıl bir evrim geçirmiştir?

Kısaca ek gösterge memur aylık unsurlarından biri olup, görevdeyken alınan aylıktan ziyade emekli aylığına etkisi yönüyle önemi büyüktür. Bugün Yardımcı Hizmetler Sınıfı dışındaki tüm memurlar belirli derecelere yükseldiğinde bir şekilde ek göstergeden yararlanabilmektedir. Ek göstergeler unvan, hizmet sınıfı ve dereceler bazında belirlenmiş olup, haliyle hiyerarşideki yer yükseldikçe ek gösterge de artmaktadır. Devlet memurlarının yararlanacağı ek göstergeler 657 sayılı Kanuna ekli I ve II sayılı cetvellerde yer almaktadır. Bu cetvellerde en yüksek ek gösterge rakamı 8000 olarak belirlenmiştir.

Peki ek gösterge ilk kez ne zaman ortaya çıktı ve nasıl bir evrim geçirdi?

657 sayılı Kanunun ilk halinde ek gösterge yoktu. Kanunun 43. maddesinde aylıkların belirlenmesinde her derece ve kademe için en düşük 70, en yüksek 1000 olmak üzere tespit edilecek gösterge rakamlarının kullanılması öngörülmüş, bu gösterge rakamlarının her sınıf için farklı belirlenmesine imkan sağlanmıştı. Aylık tutarının belirlenmesi için bu gösterge rakamlarını katsayı ile çarpmak yeterliydi. Günümüzde ise tüm sınıfları kapsayacak şekilde en düşük 500 en yüksek 1500 olarak belirlenen gösterge tablosu uygulanmaktadır.

23 Temmuz 1965 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan 657 sayılı Kanunun mali hükümleri büyük ölçüde ancak 1970 yılında 1327 sayılı Kanunun yayımlanmasıyla yürürlüğe girebilmiştir.

Ek gösterge ilk olarak 1327 sayılı Kanunla yürürlüğe konulmuştur. Düzenleme ile Genel İdare Hizmetleri Sınıfında 1, 2, 3 ve 4. derecelerdeki memurların gösterge rakamlarına yönetim sorumluluğu ve Devlet için taşıdıkları önem dikkate alınarak 50, 100, 150 ve 200 rakamlarının eklenmesi öngörülmüştür. İlk defa yürürlüğe konulan ek göstergeler ile en yüksek Devlet memuru için 200 ek gösterge belirlenmiştir. O tarihlerde 1, 2, 3 ve 4. dereceli kadroların çok kısıtlı bir unvan için söz konusu olduğunu ve yöneticileri kapsadığını belirtmekte fayda var.

1975 yılında 1897 sayılı Kanunla yapılan değişiklik ile 50, 100, 150 ve 200 ek göstergeden Genel İdare Hizmetleri Sınıfıyla birlikte Milli İstihbarat Hizmetleri Sınıfına dahil ilk 4 derecedeki memurların da yararlanması sağlanmıştır.

1979 yılında yürürlüğe konulan 2183 sayılı Kanunla ek göstergeden yararlanacak personel arasına Emniyet Hizmetleri Sınıfına dahil 1 ila 4. derecedeki bazı emniyet müdürleri dahil edilmiş; 50, 100, 150 ve 200 olan ek gösterge rakamlarının uygulanmasına devam edileceği belirtilmiş ilave olarak Maliye Bakanlığı ve Devlet Personel Başkanlığının görüşü üzerine Bakanlar Kurulunca bazı unvanlar için 300, 400 ve 500 ek gösterge üzerinden aylık ödenmesine imkan sağlanmıştır. Ayrıca; Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri, Başbakanlık ve Bakanlıklar müsteşarları ve Dışişleri Bakanlığı Genel Sekreteri için 600 ek gösterge rakamı belirlenmiştir. 2183 sayılı Kanunla ayrıca Mülki İdare Amirliği Hizmetleri Sınıfına dahil memurlara da ek gösterge getirilmiş, bu sınıfta en düşük ek gösterge 150, en yüksek ek gösterge ise 600 olarak belirlenmiştir.

1982 yılında kabul edilen 2595 sayılı Kanunla ilk kez 43. maddeye "Ek Göstergeler" başlıklı (B) fıkrası eklenmiş, ek göstergeden yararlanacak hizmet sınıfları arasına Teknik Hizmetler Sınıfı, Sağlık Hizmetleri Sınıfı, Eğitim Öğretim Hizmetleri Sınıfı, Avukatlık Hizmetleri Sınıfı ve Din Hizmetleri Sınıfı dahil edilmiş ayrıca kariyer meslekler için de ek gösterge uygulaması başlamıştır.

En düşük ve en yüksek ek göstergeler;

- Genel İdare Hizmetleri Sınıfı için Kadro Kanununda belirlenen rakamlar,

- Teknik Hizmetler Sınıfında 50 ila 400,

- Sağlık Hizmetleri Sınıfında 50 ila 500,

- Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfında 100 ila 400,

- Avukatlık Hizmetleri Sınıfında 100 ila 400,

- Din Hizmetler Sınıfında 50 ila 200,

- Emniyet Hizmetleri Sınıfında 100 ila 600,

- Mülki İdare Amirliği Hizmetleri Sınıfında 150 ila 600,

- Milli İstihbarat Hizmetleri Sınıfındakiler için bu maddedeki emsallerini geçmemek üzere Başbakan tarafından belirlenecek rakamlar,

- Kariyer meslekler için 100 ila 400

olmak üzere dereceler esas alınarak belirlenmiştir. Görüleceği üzere 2595 sayılı Kanunla Yardımcı Hizmetler Sınıfı hariç tüm hizmet sınıfları için ek gösterge uygulamasına geçilmiştir. Yardımcı Hizmetler Sınıfına dahil memurların günümüzde de ek göstergesi bulunmamaktadır.

2595 sayılı Kanunun kabulünden on ay geçtikten sonra aynı yıl içinde 2771 sayılı Kanunla 43. maddenin ek göstergeleri düzenleyen (B) fıkrası yeniden düzenlenmiştir. Düzenleme ile ek göstergeden yararlanacak unvanların kapsamı genişletilmiş, GİH sınıfına dahil olup Kadro Kanununda ek göstergesi bulunmayan ilk 4 derecedeki memurlar için derecelerine göre 50, 100, 150, 200 ek gösterge getirilmiştir.

1984 yılında kabul edilen 241 sayılı KHK ile 657 sayılı Kanunun ek göstergeleri belirleyen 43/B maddesi yeniden düzenlenmiş, GİH, Emniyet Hizmetleri, Mülki İdare Amirliği Hizmetleri sınıflarına dahil memurların ek göstergeleri artırılmıştır. Bu kapsamda en yüksek Devlet memuru olan Başbakanlık müsteşarının ek göstergesi 1100'e, Müsteşar, Diyanet İşleri Başkanı, Devlet Personel Başkanı, Emniyet Genel Müdürü ve Vali ek göstergesi 800'e yükseltilmiştir.

Yine 1984 yılında 243 sayılı KHK ile GİH ve Emniyet Hizmetleri Sınıfı ile kariyer meslek mensuplarının ek göstergelerinde düzenleme yapılmış, yeni unvanlar eklenmiş, kariyer mesleklerde en yüksek ek gösterge 400'den 500'e yükseltilmiştir. Her yeni düzenleme ile ek göstergeden yararlanacak memurlar arasına yeni unvanlar eklenmiştir.

1989 yılında kabul edilen 375 sayılı KHK ile ek göstergesi olan tüm memurların ek göstergelerinde genel bir artış yapılmış, Başbakanlık müsteşarı ek göstergesi 4000'e yükseltilmiştir.

1990 yılında yürürlüğe konulan 418 sayılı KHK ek gösterge sisteminde bir kilometre taşı olmuştur. Bu tarihe kadar hangi memurun hangi ek göstergeden yararlanacağı 657 sayılı Kanunun 43/B maddesinde düzenlenmişken ilk kez 418 sayılı KHK ile bugün de uygulanan I ve II sayılı ek gösterge cetvelleri 657 sayılı Kanuna eklenmiştir. 1991, 1992, 1993, 1994 ve 1995 yıllarında uygulanacak ek göstergeler her yıl için artışlar öngörülerek kademeli bir şekilde belirlenmiş bu günkü ek gösterge sisteminin temelleri atılmıştır. Günümüzde uygulanan ek göstergeler büyük ölçüde 418 sayılı KHK ile belirlenen rakamlardır.

418 sayılı KHK'nin Anayasa Mahkemesince 1992 yılında iptal edilmesiyle birlikte ek gösterge cetvelleri bu defa 1994 yılında 527 sayılı KHK ile yeniden yürürlüğe konulmuştur. Halihazırda yürürlükte bulunan 657 sayılı Kanuna ekli I ve II sayılı ek gösterge cetvelleri 527 sayılı KHK ile yeniden eklenen cetveller olup, unvan bazında yapılan değişiklikler ile halen uygulanmaktadır.

Geldiğimiz noktada ek gösterge konusunda memurlar ve diğer kamu görevlileri arasında büyük bir beklenti bulunmaktadır. Bir tarafta ek göstergeden yararlanamayan Yardımcı Hizmetler Sınıfı personeli ek gösterge hakkı isterken, diğer tarafta ille de 3600 isteyen çok geniş bir kesim bulunmakta. 3600 ve üzeri ek göstergeli personel de bu durumdan yararlanıp ek göstergelerini artırma peşinde.

Süreç sonunda memnun olanlar olacağı gibi kaçınılmaz olarak küskünler de ortaya çıkacaktır.

Herkesi tatmin edecek bir sonuç çıkacak mı biz de merakla bekliyoruz. Bu süreçte işi gerçekten zor olan Memur Sen ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanımıza kolaylık diliyoruz.
memurlar.net

FACEBOOK SAYFAMIZI TAKİP ETMEK İÇİN TIKLAYINIZ

TWİTTER'DAN TAKİP ETMEK İÇİN TIKLAYINIZ

HABERE YORUM KAT
UYARI: Yorum yazarak topluluk şartlarımızı kabul etmiş bulunuyor ve tüm sorumluluğu üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan kamubiz.com İnternet Sitesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
3 Yorum