Kamu çalışanlarına ilişkin soru ve cevaplar

incelendiğinde bazı konuların üzerinde durulması kaçınılmaz hale gelmiştir. Daha önce de sorular ve cevaplar ışığında benzer açıklamalar yapmıştık ancak bir ilerleme olmadı. Sorular ve cevaplar özelinde sabırla açıklamaya ve önerilerde bulunmaya devam edeceğiz.

*Bir yıl dolmadan asalet tasdiki yapılan memurların başka kurumlara naklen ataması yapılabilir mi?

WhatsApp Grubumuz İçin TIKLAYINIZ

Bir belediyede 15/8/2022 tarihinde aday zabıta memuru olarak başlayan ve 17/2/2023 tarihinde asaleti tasdik edildiği belirtilen personel naklen başka bir belediyeye naklen atanabilir mi?

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun; 54'üncü maddesinde, “Sınavlarda başarılı olanlardan Devlet memurluğuna girmek isteyenler başarı listesindeki sıraya ve 47'nci maddeye göre ilan edilen kadro sayısı kadar, kurumlarınca memur adayı olarak atanırlar. Aday olarak atanmış devlet memurunun adaylık süresi bir yıldan az iki yıldan çok olamaz ve bu süre içinde aday memurun başka kurumlara nakli yapılamaz.” hükmü, 55'inci maddesinde, “Aday olarak atanan memurların önce bütün memurların ortak vasıfları ile ilgili temel eğitime, bilahara sınıfları ile ilgili hazırlayıcı eğitime ve staja tabi tutulmaları ve devlet memuru olarak atanabilmeleri için başarılı olmaları şarttır. ...” hükmü, 74'üncü maddesinde, “Memurların bu kanuna tabi kurumlar arasında, kurumların muvafakatı ile kazanılmış hak dereceleri üzerinden veya 68'inci maddedeki esaslar çerçevesinde derece yükselmesi suretiyle, bulundukları sınıftan veya öğrenim durumları itibariyle girebilecekleri sınıftan, bir kadroya nakilleri mümkündür. Kazanılmış hak derecelerinin altındaki derecelere atanabilmeleri için ise atanacakları kadro derecesi ile kazanılmış hak dereceleri arasındaki farkın 3 dereceden çok olmaması ve memurların isteği de şarttır. Aşağı dereceye atananların 68'inci maddede yazılı süre kaydı aranmaksızın eski derecelerine tekrar atanmaları caizdir. ...” hükmü yer almaktadır.

Bu itibarla, 15/8/2022 tarihinde aday zabıta memuru olarak göreve başlayan ilgilinin en az 1 yıl görev yapmadan ve adaylık eğitimine tabi tutulup başarılı olmadan asli devlet memurluğuna atanamayacağından ilgili personelin naklen başkanlığınıza atanmasının mümkün bulunmadığı değerlendirilmektedir.

Bu soruda dikkat çeken husus ise daha bir yılı dahi dolmayan bir memurun asaletinin tasdik edilmesidir. Belli ki eğitim ve sınavlara da tabi tutulmadığı anlaşılmaktadır. Bu kadar basit bir konudan dahi haberi olmayan personel biriminin başka ne tür sıkıntılı işler yaptığını tahmin dahi etmek mümkün değildir. Bu nedenle genel müdürlüğe gelen görüşlerin niteliğine göre ilgili personellerin eğitim almaları sağlanmalıdır. Yani genel müdürlüğe çok basit sorular soruluyorsa ve ciddi yanlışlar yapıldığı düşünülüyorsa eğitim yoluyla bu eksikliklerin giderilmesi zaruridir.

*Aylıksız izindeki sözleşmeli personelin kadroya geçirilme tarihi nasıl belirlenecek?

5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 49'uncu maddesi çerçevesinde sözleşmeli personel olarak istidam edilen personelin askere gitmek için ayrılışının yapıldığından bahisle, 7433 sayılı Kanun gereğince kadroya geçirilme işlemleri nasıl olacaktır?

7433 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve Bazı Kanunlar ile 663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 3'üncü maddesinde, “... b) İl özel idaresi, belediye ve bağlı kuruluşları ile mahalli idare birliklerinde 5393 sayılı Kanun'un 49'uncu maddesinin üçüncü fıkrası çerçevesinde 28/11/2022 tarihi itibarıyla çalışmakta olanlardan bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte sözleşmesi devam eden ve 48'inci maddede belirtilen genel şartları taşıyanlardan bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren otuz gün içinde yazılı olarak başvuranlar, sözleşmeli personel olarak çalıştırılmalarına esas alınan memur kadrolarına, ... bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altmış gün içinde kurumlarınca atanırlar. ... Birinci fıkrada belirtilen mevzuat hükümlerine göre çalışmakta iken 28/11/2022 tarihinde askerlik, doğum, evlat edinme, görevlendirme, ücretsiz izin gibi nedenlerle görevlerinde bulunmayanlardan ilgili mevzuatına göre yeniden hizmete alınma şartlarını kaybetmemiş olanlar hakkında da bu madde hükümleri uygulanır. Bunlar için birinci fıkrada belirtilen başvuru ve atanmaya ilişkin süreler yeniden hizmete alındıkları tarihten itibaren başlar...” hükmü yer almaktadır.

Diğer taraftan, 5393 sayılı Kanun'un 49'uncu maddesinde, “...Bu personel hakkında bu kanunla düzenlenmeyen hususlarda vize şartı aranmaksızın 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4'üncü maddesinin (B) fıkrasına göre istihdam edilenler hakkındaki hükümler uygulanır...” hükmü yer almaktadır. Bu hükümde bahsedilen 6/6/1978 tarihli ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların ek 1'inci maddesinde, “Doğum, evlat edinme, memur veya diğer personel kanunlarına tâbi olan eşinin yurt dışında sürekli göreve atanması veya en az altı ay süreyle yurt dışında geçici olarak görevlendirilmesi ve askerlik sebebiyle hizmet sözleşmesi feshedilen sözleşmeli personelin pozisyonu saklı tutulur ve istekleri halinde bu personel ayrıldığı kurumunda yeniden hizmete alınır. Ancak yeniden hizmete alınacak sözleşmeli personelin; a) Sözleşmesinin feshi sebebiyle iş sonu tazminatı almamış bulunması, b) Doğum ya da üç yaşını doldurmamış bir çocuğun eşle birlikte veya münferit olarak evlat edinilmesi veyahut sözleşmeli personel olmayan eşin münferit olarak evlat edinmesi nedenleriyle hizmet sözleşmesini feshedenlerin, doğum izninin veya evlat edinme nedeniyle kullanılan iznin 2 bitiminden itibaren en geç iki yıl; memur veya diğer personel kanunlarına tâbi olan eşinin yurt dışında sürekli göreve atanması veya en az altı ay süreyle yurt dışında geçici olarak görevlendirilmesi nedeniyle hizmet sözleşmesini feshedenlerin eşinin görev süresi bitiminden, askerlik sebebiyle hizmet sözleşmesi feshedilenlerin terhis tarihinden itibaren en geç otuz gün içinde yeniden istihdam edilmek üzere ayrıldığı kurumuna yazılı talepte bulunması, gerekmektedir. Kurumlar, yazılı talebi takip eden en geç otuz gün içinde ilgilileri istihdam ederler. Bu madde çerçevesinde yeniden istihdam edilecek personel ile yapılacak sözleşme eski sözleşmenin devamı niteliğindedir...” hükmü yer almaktadır.

Bu itibarla, askerlik görevini ifa etmek maksadıyla başkanlığınızdan ayrılışı yapılan personelin sözleşmesinin feshi sebebiyle iş sonu tazminatı almamış olması, terhis tarihinden itibaren en geç otuz gün içinde yeniden istihdam edilmek üzere başvuru yapması halinde tekrar göreve başlatıldığı tarihten geçerli olmak üzere 7433 sayılı Kanun çerçevesinde devlet memuriyetine geçiş işlemlerinin başlatılması gerektiği değerlendirilmektedir.

Bu sorudan da anlaşılacağı üzere, kanun hükmünde yer alan açık düzenlemelere rağmen böyle bir sorunun sorulması düşündürücüdür. Yani kanunda açıkça düzenlenmiş bir konuda böyle bir soru sorulması ister istemez süreç uzayacağı için personeli mağdur etmektedir. Ayrıca kanun metnini okuyarak çözüm üretemeyen bir personel birimini görerek buna çözüm üretmemiz gerekmektedir.

*Sonuç ve öneriler ya da sorunları azaltmak için neler yapılmalıdır?
Daha önce de açıkladığımız üzere, mahalli idarelerden gelen personel sorularına cevap vermek en kolay yöntemdir. Önemli olan bu sorular ışığında sistem kurmak ve benzer soruların önüne geçmektir. Yine gelen soruların niteliğinden ilgili kurumların eğitim ihtiyacı olup olmadığı da üzerinde durulması ve çözüm üretilmesi gereken başka bir konudur. Kanunda açıkça düzenlenmiş bir konuda ısrarla görüş soran bir kurumun ilgili biriminin açıkça eğitim ihtiyacı olduğu düşünülmelidir.

Diğer yandan gelen sorular ışığında bir genelge çıkararak sorunları kökten çözmek daha etkili ve kalıcı olacaktır. Personel konularına ilişkin genelge çıkarılana kadar da özellikli ve genel sorulara verilen cevapları mahalli idarelerin tamamına e-mail olarak anında göndermektir. Her mahalli idarenin personel biriminin e-mail adresi sisteme kaydedilerek tek bir tuşla anında örnek soru ve cevabı her mahalli idareye göndermek birçok sorunu kaynağında çözecektir. İnşallah ne demek istediğimiz anlaşılmıştır
Ahmet Ünlü